Beschrijving
DNA-methylatie/methylering is een fundamenteel biologisch proces waarbij methylgroepen aan het DNA-molecuul worden toegevoegd.
Wat zijn de functies van methylatie?
Methylatie kent talrijke gunstige effecten. Het speelt onder meer een rol bij onderhoud en reparatie van DNA in je cellen, bij de vorming van neurotransmitters, bij de werking van je zenuwstelsel en je immuunsysteem, bij de regulering van hormonen, je genexpressie, histonen en je homocysteïnegehalte, bij het verminderen van verouderingsprocessen, bij het aan- of uitzetten van je stressrespons en bij de productie van ATP in je mitochondriën. En bij nog veel meer. De methylgroepen vormen als het ware belangrijke aan- en uitschakelaars van de activiteit in je cellen. Methylering kun je ook zien als een belangrijk herstelproces in je lichaam. Verloopt je methylering niet goed, dan kan dat dus leiden tot een cascade aan verstoringen in je lichaam. En dat kan de opmaat zijn naar gezondheidsproblemen en chronische ziektes
Wat is methylatie precies?
Methylatie is een proces in je cellen waarin een methylgroep wordt overgedragen aan andere moleculen zoals eiwitten, aminozuren, toxines, enzymen en DNA. En dat gebeurt natuurlijk met een reden. Door verandering van een stof, dus door aankoppeling van een methylgroep, krijgt de stof een andere functie, waarna er belangrijke celactiviteiten kunnen plaatsvinden. De methylgroepen zijn afkomstig van methyldonoren (stoffen die een methylgroep kunnen afstaan) en haal je uit voeding.
Wat merk je van een gebrekkige methylatie?
Als je methylering niet goed verloopt, en er waarschijnlijk dus sprake is van een ondermethylatie, dan kun je dat merken aan tal van klachten. Astma en allergieën, psychische aandoeningen zoals angsten, depressie, slapeloosheid, ADHD en autisme, hoofdpijn, chronische vermoeidheid, overgewicht, spierpijn en pijn in je gewrichten, maar ook degeneratieve ziektes zoals hart- en vaatziektes kunnen allemaal een relatie hebben met de mate van je methylatie. Methylering vormt dus nogmaals een belangrijke katalysator voor een goede gezondheid
Nutriëntentekorten als oorzaak van een verstoorde methylering.
Er zijn meerdere oorzaken maar voeding is een van de sterkst beïnvloedbare factoren welke een directe rol speelt in de methyleringscyclus. Daarom is de methylering sterk afhankelijk van de beschikbaarheid van een aantal belangrijke micronutriënten in de voeding. Een tekort aan een van deze nutriënten kan ons vermogen om effectief te methyleren sterk verminderen.
Belangrijke nutriënten zijn:
- Folaat (Foliumzuur)
Omdat het lichaam geen foliumzuur kan synthetiseren, is de DNA-methyleringscyclus afhankelijk van een voldoende inname van dit nutriënt via de voeding. 5-MTHF, de actieve vorm van foliumzuur, is nodig is voor de aanmaak van methionine en vervolgens voor de vorming van de methyldonor, SAM. - Vitamine B12
Methylcobalamine, een cofactorvorm van vitamine B12, is nodig voor de methyleringscyclus. Deze ‘actieve’ vorm van B12 is essentieel voor de hermethylering van homocysteïne tot methionine. - Vitamine B6
SAM-niveaus worden ook beïnvloed door een inname van vitamine B6 via de voeding. In zijn actieve vorm speelt pyridoxaal 5-fosfaat (P5P) een rol bij de omzetting van folaat in zijn actieve vorm, 5-MTHF.
Andere oorzaken van een verminderde methylering zijn o.a.: genetische mutaties, leeftijd, stress, onvoldoende slaap, hoge blootstelling aan giftige metalen.
